Fizjoterapeuta, terapeuta SI

 

Profilaktyka wad postawy

 

Szanowni Państwo!

 

Profilaktyka wad postawy to nic innego, jak wiedza i działania zapobiegawcze. Aktywne życie i ukierunkowana zabawa to najlepsza metoda przeciwdziałania powstawaniu wad postawy u dzieci i dorosłych. Ruch jest naturalną potrzebą człowieka. Daję siłę i poczucie spełnienia, wyzwala endorfiny, pobudza ciało i ducha. Dotyczy to wszystkich, ale przede wszystkim dzieci, czyli populacji rosnącej.

 

W ramach programu profilaktyki wad postawy ciała na stronie naszego przedszkola będą publikowane zabawy ruchowe, które wykorzystują naturalne otoczenie dziecka. Pokazują, że każdy przedmiot może być przyrządem gimnastycznym. Ćwiczenia w formie zabawy wspomagają ogólny rozwój motoryki dzieci: równowagę, koordynację ruchową, elastyczność mięśni i stawów, sprawność, wytrzymałość oraz najczęstszy problem przedszkolaków – funkcję i kształt stóp. Wszystkie proponowane rodzaje aktywności mają właściwości korekcyjne.

 

Śmiech, wycieczki piesze i rowerowe, skakanie po kałużach i kanapach, rywalizacja z krawężnikiem ? Tak, tego potrzebujemy. Odpowiednia dawka ruchu i szczęścia.

 

Czym są wady postawy:

Wady postawy to zbiorcze pojęcie obejmujące różnorodne dysfunkcje w układzie kostno-stawowym, mięśniowym i nerwowym, prowadzące do zaburzeń prawidłowej postawy ciała. Zaliczamy do nich zaburzenia postawy związane z nieprawidłowym ustawieniem kręgosłupa i miednicy, objawiającym się wysunięciem głowy do przodu, zgarbioną sylwetką czy nadmiernie wypiętym brzuszkiem dziecka. Inną powszechnie występującą wadą jest nieprawidłowe ustawienie kolan (kolana koślawe) lub stóp (stopy płasko-koślawe). Często rozpoznawaną przez lekarzy jest postawa skoliotyczna, charakteryzująca się asymetrycznym ustawieniem łopatek, nierównością kątów talii.

 https://www.martik-med.pl/wady-postawy-co-warto-wiedziec/

 

https://www.martik-med.pl/wady-postawy-co-warto-wiedziec/

 

Wyniki badań przesiewowych prowadzonych w przedszkolach wykazują wzrastającą liczbę dzieci z zaburzeniami kontroli ciała. Przyczyn jest wiele: ograniczona ilość ruchu, nieprawidłowe nawyki ruchowe, brak troski o prawidłową postawę przy biurku. Duże znaczenie ma także historia rozwoju dziecka, bowiem wszelkie zaburzenia rozwojowe w pierwszych tygodniach i miesiącach życia, takie jak opóźniony rozwój, asymetria ciała, nieprawidłowe napięcie mięśniowe, kręcz szyi czy podejrzenie dysplazji stawu biodrowego, mogą decydować o rozwoju wady postawy w późniejszym wieku. Każde dziecko z wadą postawy powinno być objęte specjalistyczną opieką lekarską i fizjoterapeutyczną, ponieważ wczesne rozpoznanie i podjęcie terapii pozwala w wielu przypadkach na zniwelowanie wady i zapobiega wtórnym skutkom. A jest naprawdę wiele...

 

Nieprawidłowe ustawienie kręgosłupa i słaba siła mięśni tułowia zapewniających kontrolę ciała w przestrzeni decydują o ograniczeniu ogólnej sprawności dziecka (trudności podczas biegania, skakania, ćwiczeń i zabaw wymagających utrzymywania równowagi i kontaktu z rówieśnikami). Mogą także prowadzić do opóźnienia rozwoju czynności manualnych, takich jak: rysowanie, pisanie, wycinanie. Zaburzenia kontroli prawidłowej postawy ciała często stają się źródłem wad wymowy i nieprawidłowego zgryzu! Nieleczone wady postawy prowadzą do poważnych dysfunkcji także w późniejszym życiu. Bóle kręgosłupa i stawów, dyskopatie, zmiany zwyrodnieniowe, skoliozy...to wynik zaniedbanych wad postawy z okresu dzieciństwa. Możemy ich unikać niewielkim kosztem. Wystarczy tylko trochę czasu, wysiłku i dobrych chęci każdego dnia...

 

Przygotowała: Anna Lizończyk - fizjoterapeuta

 

Materiał zaczerpnięty z książki: „Uwierz w siebie. Profilaktyka wad postawy przedszkolaków” autorstwa Broda Aneta, Stępień Agnieszka.

 

Pierwsza proponowana aktywność „Latający dywan”

 

Potrzebne przedmioty:

• kocyk lub mały dywanik,
• zabawki.

 

Cel zabawy: 

• utrzymanie równowagi w trakcie przemieszczania się dywanu,
• odnalezienie zagubionych zabawek

 

Scenariusz

Opowiedzcie dziecku o latającym dywanie. O jego właściwościach i magicznych mocach unoszących dywan w powietrzu. Zadaniem dziecka jest odnalezienie zagubionych zabawek i sprowadzenie w wybrane przez Was miejsce (kosz z zabawkami). Zabawki powinny być rozstawione w zasięgi wzroku dziecka. Ustalcie na początku, ile jest zabawek do odnalezienia. Gdy dziecko odnajdzie wzrokiem pierwszą zabawkę (nie ruszając się z dywanu), trzeba po nią polecieć i przetransportować w wyznaczone miejsce. Poproś dziecko, żeby usiadło na dywanie w siadzie skrzyżnym – plecy wyprostowane, głowa uniesiona lekko do góry, ręce na kolanach. I lecimy, Złap dywan za rogi i delikatnie nim poruszaj w różnych kierunkach. Następnie powoli przeciągnij go w kierunku odnalezionej zabawki. W drodze powrotnej połóż zabawkę na kolanach dziecka.

 

Uwagi fizjoterapeuty:

Ćwiczenie wzmacnia głównie mięśnie tułowia. Jeśli ciągniesz dziecko do przodu, stojąc przed nim, napinają się mięśnie brzucha. Jeśli ciągniesz dziecko do tyłu, stojąc za nim, aktywujesz mięśnie grzbietu. Prawidłowa funkcja mięśni i tułowia jest podstawą dla rozwoju właściwych reakcji równoważnych i obronnych, zabezpieczających dziecko przed niebezpiecznym upadkiem.

 

Zabawa rozwija:

• równowagę,
• spostrzegawczość,
• koordynację ruchową,
• wyobraźnię.

 

Materiał zaczerpnięty z książki: „Uwierz w siebie. Profilaktyka wad postawy przedszkolaków” autorstwa Broda Aneta, Stępień Agnieszka.

 

 

„Szalona kładka”

 

Potrzebne przedmioty:

Kocyk, ręcznik, kilka poduszek, miseczka z ziarenkami, chrupkami lub płatkami śniadaniowymi.

 

Cel zabawy:

• utrzymanie równowagi podczas przechodzenia przez kładkę,

• zaniesienie jedzenia głodnemu przyjacielowi.

 

Opis zabawy:

Wyobraźcie sobie, że nasza podłoga (dywan) to bardzo zimne jezioro. W tym jeziorze mieszkają przedziwne stworzenia: szczypiące raki, łachotliwe stwory-potwory lub całuśne ślimaki. Przez środek jeziora biegnie kładka. Kładka może być zrobiona ze zrolowanego kocyka, poduszek, złożonego wzdłuż ręcznika kąpielowego. Zadaniem dziecka jest przenieść miseczkę z jedzeniem na drugą stronę jeziora, gdzie czeka głodny przyjaciel. Przyjacielem może być zabawka albo wygłodniały rodzic. Jeśli dziecko spadnie z kładki (straci równowagę), wówczas dostaje się w ręce mieszkańca jeziora i zostaje poddany serii „pieszczot”: uszczypnięć w pięty i stopy, łachotek, całusów itp. W wersji trudniejszej można dodać zbieranie pogubionych po drodze przedmiotów lub chrupek. Przedmioty te powinny być na kładce, dziecko, żeby je podnieś, musi ukucnąć, utrzymując się cały czas na kładce.

 

Uwagi fizjoterapeuty:

Poruszanie się po podłożu o zróżnicowanej strukturze, wymagającej zmiany długości kroku i kierunku ruchu, to trening nie tylko dla mięśni tułowia, ale także wyzwanie dla mięśni stóp. Mięśnie te są odpowiedzialne za utrzymanie prawidłowego kształtu stopy podczas obciążania.

 

Zabawa rozwija:

równowagę,

koordynację ruchową,

koncentrację uwagi.

 

Materiał zaczerpnięty z książki: „Uwierz w siebie. Profilaktyka wad postawy przedszkolaków” autorstwa Broda Aneta, Stępień Agnieszka.

 

Potrzebne przedmioty:

- Kocyk lub dywanik

 

Cel zabawy:

• powolne zwijanie i rozciąganie całego ciała w pozycji leżącej na boku,
• rozluźnienie mięśni grzbietu,
• rozluźnienie mięśni przedniej części klatki piersiowej.

 

Opis zabawy:

Razem z dzieckiem wygodnie połóżcie się na boku. Kocyk lub dywan może posłużyć za łóżeczko kociej rodziny. Waszym zadaniem jest odzwierciedlenie kocich ruchów i rytuałów. Zacznijcie od porannej pobudki. Koty śpią zwinięte w kłębuszek, na boku. Przez sen mogą mruczeć, przekręcać się z boku na bok, mlaszczą i oblizują pyszczki, gdy śnią o miseczce mleczka. Powoli budzą się i rozpoczynają poranne przeciąganie. Bardzo powoli się rozprostowują, wyciągają najpierw nóżki i rączki do przodu leżąc na boku. Następnie przewracają się na plecki i wyciągają swoje ciała tak bardzo, jak tylko potrafią, żeby sprawdzić, jakie są duże. Wstają na cztery łapki, wyprężają grzbiet i przychodzą do mamusi na odrobinę porannych pieszczot. Jakie pieszczoty najbardziej lubią kotki? W ten sposób możecie odegrać wszystkie kocie rytuały: picie mleczka, krótki spacer, zabawę piłeczką. Pamiętajcie jednak, że koty bardzo lubią drzemać w trakcie dnia. Niech zasypiają raz na jednym raz na drugim boku, a budząc się powinny pamiętać o przeciąganiu.

 

Uwagi fizjoterapeuty:

Zwinięcie się w kłębek w pozycji leżącej na boku rozluźnia mięśnie grzbietu. Taka pozycja zalecania jest dla dzieci, u których rozpoznano lordozę lędźwiową, charakteryzującą się nadmiernym wygięciem kręgosłupa lędźwiowego do przodu. Wyciągnięcie nóg do przodu w tej pozycji rozciąga dodatkowo mięśnie przebiegające w tylnej części kończyn dolnych. Wyciąganie ciała w pozycji leżącej na plecach z rękoma ułożonymi nad głową można wykorzystać do rozluźnienia mięśni przedniej części klatki piersiowej, co zalecane jest dzieciom z okrągłymi plecami.

 

Zabawa rozwija:

- mięśnie grzbietu i klatki piersiowej;

- znajomość zwyczajów zwierząt;

- wyobraźnię;

- empatię.

 

Materiał zaczerpnięty z książki: „Uwierz w siebie. Profilaktyka wad postawy przedszkolaków” autorstwa Broda Aneta, Stępień Agnieszka.

 

Potrzebne przedmioty:

Skarpetki, piłki, woreczki lub zabawki, pudełka

 

Cel zabawy:

• wzrost napięcia mięśni tułowia,
• segregacja skarpetek przy użyciu nóg.

 

Opis zabawy:

Jakiś chochlik zrobił bałagan i pomieszał skarpety. Skarpetki mogą być w różnych kolorach lub należeć do różnych członków rodziny. Zadaniem dziecka jest posegregowanie skarpetek przy użyciu nóg. Dziecko siedzi na krzesełku lub na podłodze, plecy wyprostowane, całe stopy oparte o podłogę. Ułóż przed dzieckiem kilka par skarpetek zwiniętych w kulki. Dziecko powinno używać dwóch nóg do chwytania, odchylając kolana na zewnątrz. W czasie wykonywania zadania można podpierać się rękami. Po swojej prawej stronie dziecko powinno położyć swoje skarpetki, po lewej siostry lub brata a przed sobą mamy i taty. W miejscu gdzie mają wylądować skarpetki, możesz ustawić pudełka po butach lub kolorowe pojemniki.

 

Uwagi fizjoterapeuty:

Wykonywanie ruchów nóg w pozycji siedzącej jest możliwe dzięki pracy mięśni tułowia. Podczas podnoszenia skarpetek i przenoszenia ich w różnych kierunkach napinają się mięśnie brzucha. Dlatego ćwiczenie kierowane jest do dzieci wymagających treningu siły mięśni brzucha. Przyniesie także efekt u dzieci, u których rozpoznano koślawość stawów kolanowych.

 

Zabawa rozwija:

mięśnie brzucha

rozróżnianie i nazywanie kolorów

tworzenie i różnicowanie zbiorów

 

Materiał zaczerpnięty z książki: „Uwierz w siebie. Profilaktyka wad postawy przedszkolaków” autorstwa Broda Aneta, Stępień Agnieszka.

 

Potrzebne przedmioty:

Miękkie zabawki, lekkie piłki

 

Cel zabawy:

• uniesienie piłki nogami i rzut za głowę,
• wzmocnienie mięśni brzucha.

 

Opis zabawy:

Jeśli dziecko lubi bawić się piłką, zaproponuj mu zabawę w pozycji leżącej. Jakie sztuczki można robić z piłką, leżąc na plechach? Można np. strzelać gole do góry nogami. Dziecko leży na plecach, chwyta piłkę nogami, podnosi do góry i odrzuca za siebie. Jak daleko uda się rzucić piłkę nogami, za siebie? Zabawę można urozmaicać używając, zamiast piłki, różnej wielkości zabawek. Zwróć uwagę, żeby były miękkie i lekkie. Która zabawka wyląduje dalej? Mała czy duża?

 

Uwagi fizjoterapeuty:

Ćwiczenia wymagające uniesienia nóg w pozycji leżącej na plecach bardzo intensywnie wzmacniają mięśnie brzucha. Mięśnie brzucha u większości z nas wymagają treningu, więc skorzysta cała rodzina.

 

Zabawa rozwija:

mięśnie brzucha

zdolność koncentracji

precyzję ruchu

Materiał zaczerpnięty z książki: „Uwierz w siebie. Profilaktyka wad postawy przedszkolaków” autorstwa Broda Aneta, Stępień Agnieszka.