To warto przeczytać!

 

Drodzy Rodzice ☺

Zachęcam do zapoznania się z CYFROWYM DEKALOGIEM, dotyczącym cyfrowego świata, w jakim już najmłodsi mają okazję gościć, a także korzystania z wysokich technologii. Pierwszymi nauczycielami dziecka w cyfrowej rzeczywistości jesteście WY Drodzy Rodzice, dlatego też macie największy wpływ na cyfrowe wychowanie swoich dzieci. 

 

ZASADA NR 1: W świat mediów cyfrowych wchodź wspólnie z dzieckiem:

Czy wiesz, że przeciętnie dzieci w Polsce zaczynają korzystać z własnych smartfonów w wieku 10 lat, a w dużych miastach nawet w wieku 5,6 lat? Badania dowodzą również, że bardzo często dziecko wchodzi w świat mediów cyfrowych samodzielnie, bez większego udziału i zaangażowania rodziców. 35% młodzieży szkolnej w wieku 12-18 lat zadeklarowała, że ich rodzice nigdy nie rozmawiali z nimi na temat negatywnych skutków nałogowego korzystania ze smartfonów.

Nie ograniczaj swojej roli jedynie do roli osoby kupującej telefon i osoby opłacającej rachunek. Rozmawiaj o bezpiecznym używaniu mediów cyfrowych, o zasadach ich używania, w szczególności, jeśli rozmowy dotyczyć będą kwestii związanych z obecnością na portalach społecznościowych.

Aha! Jeśli zastanawiasz się nad kupnem swojemu dziecku pierwszego telefonu komórkowego pamiętaj: niekoniecznie musi to być smartfon „z najwyższej półki” z bezpośrednim dostępem do internetu. Poświęć czas swojej pociesze i porozmawiaj o tym, w jaki sposób umiejętnie korzystać z urządzeń mobilnych, w tym z internetu.

Pozostaje jeszcze do umówienia kwestia mediów społecznościowych. Pamiętaj, że:

1. Możesz swoje dziecko nauczyć posługiwania się nimi, ale nie będziesz w stanie nauczyć swojego dziecka dojrzałości do korzystania z nich. Aktywne uczestnictwo w mediach społecznościowych może budować negatywne nawyki związane z nałogowym sięganiem po smartfona.
2. Media społecznościowe to technologia rozrywkowa – korzystanie z nich nie sprawi, że Twoje dziecko będzie mądrzejsze czy bardziej przygotowane do życia.
3. Korzystanie z mediów społecznościowych często prowadzi do przeciążenia informacją. Posiadanie kilku tysięcy znajomych, z którymi nie mamy żadnego kontaktu, podglądanie życia innych nie dbając przy tym o własne, korzystanie z mediów społecznościowych nawet po 8-9 godzin dziennie – to tylko niektóre negatywne konsekwencje korzystania z mediów społecznościowych, o których jako rodzic powinieneś/powinnaś wiedzieć.

ZASADA NR 2: Uważaj Dzieci uczą się przez naśladowanie swoich rodziców, nabywaj kompetencji cyfrowych ucząc się od dziecka:

Kiedy zauważysz, że Twoje dwuletnie dziecko w sposób profesjonalny opanowało posługiwanie się urządzeniem mobilnym, nie ciesz się przedwcześnie, i nie rób tego w obecności dziecka. Dziecko za wszelką cenę chce sprawić radość i przyjemność swoim rodzicom, co powoduje jeszcze większe przywiązanie najmłodszych do cyfrowych narzędzi komunikacji. Jak prowadzisz samochód nie pisz sms-ów, nie sprawdzaj poczty, używaj smartfona tylko w dozwolony sposób.

Jak robisz zdjęcia sobie bądź innym zastanów się, czy miejsce, w którym tego dokonujesz jest bezpieczne. Jak to bywa w świecie ssaków młode osobniki w pierwszych latach swojego życia uczą się od swoich rodziców poprzez naśladowanie ich. Jako rodzice wiedzieć musimy, że mamy zasadniczy wpływ na budowanie wzorów korzystania z nowych technologii przez nasze dzieci. Wzory te mogą być zarówno pozytywne, jak i negatywne, jakie będą – w dużej mierze zależy od nas.

ZASADA NR 3: Stwórz wspólnie z dzieckiem zasady codziennego korzystania z mediów cyfrowych:

Korzystanie z mediów cyfrowych, urządzeń mobilnych, smartfonów oparte jest odpowiedzialne wówczas, kiedy odbywa się w sposób celowy oraz w oparciu o ustalone zasady. Tworząc zasady zadbaj o to, aby Twoje dziecko miało poczucie wpływu na ich kształt. Ale pamiętaj – ostatnie zdanie należy do Ciebie – to Ty jesteś liderem tworzenia zasad. Po drugie pamiętaj, aby wspólnie wypracowane zasady dotyczyły wszystkich domowników, nie tylko Twojego dziecka, ale również i Ciebie oraz Twojego męża/partnera. No i jeszcze jedna kwestia: musisz być osobą, która weźmie na siebie ciężar związany z konsekwentnym realizowaniem owych zasad. Mamy dla Ciebie kilka prostych propozycji, które możesz wdrożyć od dzisiaj:

1. Kup dziecku i sobie tradycyjny budzik – nie zabierajcie swoich smartfonów do łóżka.
2. Nie korzystajcie ze smartfonów i internetu godzinę przed zaśnięciem.
3. Nie używajcie żadnej elektroniki, kiedy spożywacie wspólnie posiłek bądź idziecie na spacer.
4. Znajdźcie w mieszkaniu jedno miejsce, do którego wszyscy odkładają swoje smartfony.
5. Kiedy odpoczywacie, odpoczywajcie bez udziału mediów cyfrowych.

ZASADA NR 4: Nie nagradzaj i nie karaj swojego dziecka większym/ograniczonym dostępem do internetu i smartfona:

Kiedy jednak zdarzy się, że będzie to jedyna metoda pamiętaj o kilku kwestiach:

1. Po pierwsze – nie zmniejszaj ustalonej długości nie korzystania przez dziecko z telefonu.
2. Po drugie – staraj się w czasie trwania kary być bliżej swojego dziecka zapełniając mu nieco czasu wolnego wygenerowanego przez nieużywanie mediów cyfrowych. Dobrze spędzony czas wspólnie z dzieckiem będzie dla niego okazją do zobaczenia, że czas bez mediów cyfrowych może być spędzony kreatywnie oraz ciekawie.
3. Po trzecie pamiętaj, aby po zakończonym czasie, w którym dziecko nie korzystało z wysokich technologii  porozmawiać z dzieckiem i w krótki sposób podsumować czas, w którym dziecko nie mogło używać swojego smartfona

 

ZASADA NR 5: Stawiaj granice – dzieci ich potrzebują:

Rodzice i dzieci pomimo tego, że stanowią rodzinę, mają własne granice. Pomagają one zrozumieć, gdzie kończy się jedna osoba, a gdzie zaczyna się druga. Mimo, że o granicach mówimy zawsze w związku z innymi osobami, świadczą one zawsze w pierwszym rzędzie o naszej relacji do samego siebie. Pozwalają one uszanować swoje potrzeby i wartości, nie rezygnować z obranych celów, a także docenić własne uczucia. My rodzice potrzebujemy stawiania granic, również i nasze dzieci ich potrzebują. Poniżej kilka przykładów osobistych granic w kontekście używania przez nas cyfrowych narzędzi komunikacji:

1. Mogę przesłać dziecku sms-em krótką informację, ale długie rozmowy wymagają osobistego spotkania.
2. W weekendy chcę spędzać czas z rodziną, dlatego staram się odłączyć od wykonywanej pracy i mediów cyfrowych.
3. Potrzebuję wygospodarować dla siebie codziennej porcji bycia samemu z własnymi myślami, bycia w totalnej ciszy.

Stawiając sobie i swoim dzieciom granice pamiętaj:

1. Aby nikogo nie ranić.
2. Że zawsze możesz zmienić zakres i rodzaj ustalonych granic.
3. O tym, jakie dobro one chronią, po co je stawiasz?

ZASADA NR 6: Pasja, pasja, i jeszcze raz pasja:

W marcu 2016 roku na terenie miasta Gdynia 102 młode osoby zdecydowały się odciąć na 3 pełne doby od wszelkich urządzeń elektronicznych. 72 godziny bez internetu, tabletów, komputerów, telewizji, gier. I co się okazało? Kto ten eksperyment zniósł najgorzej? Ci uczniowie, którzy nie mają dobrych relacji z własnymi rodzicami oraz ci, którzy się nudzą, nie posiadają pasji, hobby, żadnych zainteresowań. W takich sytuacjach dzieci i młodzież, ale również osoby dorosłe sięgają po smartfona z dostępem do internetu i często bezsensownie scrollują w poszukiwaniu niepotrzebnych treści.

Budowanie w dziecku określonych zainteresowań, postawy ciekawości świata, otwarcia na innych powodować będzie budowanie w dziecku takich wartości prospołecznych jak zaufanie, altruizm czy społeczne zaangażowanie. Jeśli uda się wychować nasze dziecko w takim właśnie duchu, istnieje bardzo duża szansa, że będzie ono wykorzystywać nowe technologie i media cyfrowe w sposób kreatywny, do celów twórczych, aby pomagać innym.

ZASADA NR 7: Konstruktywnie i wspólnie z dzieckiem spędzaj czas wolny:

Najlepiej na świeżym powietrzu, najlepiej z udziałem zabawek posiadających kształt, wagę, smak, a może nawet zapach. Wszak chodzi o stymulowanie dzieci różnego rodzaju bodźcami. Badacze ludzkiego mózgu wskazują, że w zasadniczym stopniu kształtuje się on do 14-ego roku życia. A zatem do tego czasu lepiej zastępować płaskie ekrany smartfonów i tabletów klockami, modeliną, gliną, kinetycznym piaskiem, klockami, książkami, samochodami, lalkami i innymi kreatywnymi zabawkami. Oddziel sztywną granicą korzystanie z mobilnych urządzeń cyfrowych od innych zabaw, nie nazywaj oglądania bajek na tablecie zabawą.

ZASADA NR 8: Przytulaj swoje dziecko, mów mu, że je kochasz, i że jest dla Ciebie osobą ważną:

Czy wiesz, że najważniejszym czynnikiem chroniącym ludzi przed jakimkolwiek uzależnieniem bądź innymi problemami społecznymi jest dobrze zbudowana relacja z najbliższymi osobami? Kiedy dziecko przychodzi do Ciebie przytulić się, nie odtrącaj go. Odłóż wszystko co akurat robisz i po prostu przytul swoją pociechę. Nie tylko dzieci, ale osoby w każdym wieku, my wszyscy potrzebujemy, usłyszeć, że jesteśmy dla kogoś najważniejsi. Przytulaj zawsze i wszędzie, nieważne gdzie jesteś, i co robisz.

ZASADA NR 9: Dbaj o well-being redukując stres wynikający z konfliktu między potrzebami dziecka a społecznymi oczekiwaniami wobec niego:

Czy wiesz, że jednym z powodów, dla których ludzie uzależniają się od substancji psychoaktywnych oraz wykonywanych czynności jest sytuacja przebywania w długotrwałym stresie? Warto o tym pamiętać, w szczególności w kontekście pełnionych przez nas ról społecznych. Jednym zdaniem można powiedzieć tak: każdy z nas (również nasze dzieci), posiada własne potrzeby, które chcemy, aby były realizowane. Ale również wobec każdego z nas stawiane są oczekiwania ze strony innych osób: np. w zakresie bycia dobrą mamą, tatą, rzetelnym pracownikiem, grzecznym dzieckiem czy odpowiedzialnym uczniem.

Jeśli nasze potrzeby stoją w konflikcie z oczekiwaniami wobec pełnionych przez nas społecznych ról doprowadzamy do wytworzenia długotrwałego stresu, a ten często wpływa na podejmowanie przez nas działań w sposób kompulsywny (kompulsja = robię coś bo kieruje mną wewnętrzny przymus, którego nie potrafię kontrolować). Można powiedzieć, że przebywanie w ciągłym stresie sprzyja uzależnianiu się. Zapewniając emocjonalne ciepło swoim dzieciom, budując w nich pewność, że w każdej sytuacji mogą liczyć na Twoje wsparcie przyczyniamy się do redukcji wewnętrznych napięć i poziomu przeżywanego stresu. Podnosimy tym samym ogólne poczucie szczęścia całej rodziny i poszczególnych jej członków

ZASADA NR 10: A może wspólne tworzenie kultury offline?:

O dzisiejszym pokoleniu młodych osób mówi się w kontekście bycia always on – ciągle włączonych do sieci internetowej. Tymczasem to, co buduje naszą równowagę psychiczną w świecie cyfrowym jest czasowe i świadome bycie offline. Kontrolowane przebywanie poza siecią stanowi przeciwwagę dla natłoku informacji, które ciągle spływają do naszych mózgów.

Jak ją stworzyć? O czym należy pamiętać? Oto kilka wskazówek

1. W ciągu weekendy rób wspólnie z dzieckiem dni bez używania telefonu komórkowego. 
2. Idąc z dzieckiem/dziećmi na spacer niech wszystkie smartfony zostaną w domu. W zasadzie nie potrzebujecie żadnej elektroniki po to, aby ze sobą porozmawiać.
3. Zastąp korzystanie z cyfrowych urządzeń mobilnych innymi sposobami spędzania czasu wolnego. Zagraj z dzieckiem w grę planszową, idź na spacer, baw się klockami, wchodź w takie role, w jakie chce, abyś wszedł/weszła Twoje dziecko.

 

Opracowała psycholog Klaudia Jaśko